داستان به زبان بختیاری

متلهای خدابیل

داستان به زبان بختیاری

متلهای خدابیل

{ خدابیل بمدرسه میرود } قسمت چهل و چهار _ 44


مهرجون بمون گوو : خوُو گوش بگرین ، بوینین چه بتون اگوم ..
اول ز خدا بخوین که آقای خدا بشقی طوری واس نوابوو ..

بعدسم ، خدا کنه منه بَرد وِور دادن ، کسی نییدت بوو .. که ایر کسی دیده بووت ، خینت پا خوته .. مطمئن بوو وا ز خینت بخورن .. اَر مونووم !!!!

شیخل گوو پ تو گوی وا چه بکنیم ؟؟

اما تا اُوچوو که مو یادومه ، هیشکی نیدوم وختی برد وور دادوُوم .. بعدسم نهادوم وادوو تا آبادی خمون .. نَ گمونم کسی شک برده بوو که کار مو بی ..

البت توو واست بینوم !! تو ز کویه فهمیدی که کار مو بی ؟؟

مهرجون گوو : راسیاتس زیر زُوون خدابیله کشیدُوم .. فقیر تا یه ساعت ایگریووست سی دل توو که خدابشخینه زیدی !!نگمونم خدابیل تا حَلا جنگ دیده بوو ..

گودومس : نه ، نییده بیدوم ، یوو اولین بار بی که سر طوقلا اویده ،که تلیشسته بوو ، ابینوم ..

تییع !! چندی حیین ز سرس رهد .. نه گمونم .. ای خینی که زس رهده .. تا یه سال دی ورگرده سر جا خوس .. چونوو خین ز لاشس رهد .. خدا زیده ..

مهرجون نیشت به شیخل ، بس گوو : مو ادونوم که غلووه ز دست معلما کُتک خردی .. وو ادونوم که دو بیشتر وختا ، به نا حق ازیدنت ..مثلا همی چند روو پیش که سر لیش نوشتن ..

یعنی اگووم .. معلما ایترستن یه طوری بت بگوون لیش ننویس .. که هم خوش خط بنوشتی .. هم کـُتک نیخردی ..

یه دفه شیخل جُورِ آتشفشانی که به قرومنه وو فوران کنه .. قرومنی وو فوران کرد ..

گوو : تو دونی تا هملا ، همی امروو ، نتروم به دستام زور بیاروم به یه چی سووک ..

ز بس ، خدا مشناس محکم کُفت منه دستام ..

تو بگوو می خین کرده بیدوم که ایطور ، واسکه کُتک خوروم ز دستت .. می بَرد وِور دادوم به حونه خدا؟؟ که واسکه اوطوری شلاق وور کشه بُم ..

تو دونی بخت مردیل ، دی نتروم تحمل کُنُوم .. دی اوُو ز سرووم گوودشته ..

اییَر درس خوندن یونه ؟؟ ای با سواد اویدن ایطوریه ؟؟ ای پیشرفت کردن وو کمک کردن به آدومیل ، همقوو بدبختی داره وو روزی چند کِرَت وا کتک بخوری !!! تا یه روز زنده یوم وو جون منه لاشومه .. دی سیل منه کتاوو نیکنوم ..

تُوُوَوع ، تُوُوَوع ( توبه ) .. اشهدا لا الله اله الله .. مو نیخوم با سواد آ بووم ،

ای با سواد اویدن ، آدومنه ایطور سنگدل اکنه .. که سی دل لیش نوشتن ، منه سرما وو یخبندون به خطکش جا گری بُم ..

مو که حتی لوواس گرمم به وروم نی .. مو که دو ساعت زیتر زبقیه وا ز حونه بزنوم به دَر .. منه ای سرما وو یخ ..

تا نکنه دیر برسوم سر کلاس .. که ایر دیر برسی .. وا کُتک خوری ..

بیشتر وختا غیرا نون پتی نداشتوم سی خَردِنُم .. سی دل همیوو هیچ طی تون ، چی نیخردوم .. درسته که وضوو اوضا درست و حساووی نداریم .. اما دام وو بووم به امیدی نهادنوم سر کلاس ..

بقوول بووم : دونستن آدوُمنه ز زمین بلند اکنه .. ابرس منه عرش ..

اگوو : شیخل بوو .. آدوم بی سووات ، کورِ دَس کشه .. نتره پیش پا خوُسَم بوُوینه .. درس بخون تا تیات وآز آبوون ، بوینی ..

وختی هم که دیدی .. وابُوو چراغ ، که مردوم پیش پاسونه به نورت بوویینن ، منه شوو تنگ .. خوته دریغ نکنی ..

بوُو : آرزوو با سواد اویدن کُرِته وا بگور بووری ..
یونه که گوو : همه وا یک نهادیم وآ گرییوه ..


ادامه در قسمت بعد
خدابیل "

{ خدابیل بمدرسه میرود } قسمت چهل و سه _ 43


منه ره داشتیم ایورگشتیم به طرف آبادی خمون ..

هنی زیاد دیر نوابیده بیدیم که دی بُم نواستا ..

حال حکایته سی مهرجون گودوم .. مهرجون ماتس برد ، واستا وو هیچی نیگوو وو هی خیرد اینیشت بُوم ..

اما ز تیاس معلوم بی منس چه خوره .. یه دفه ز مزگ سر غارنی بُوم .. چنوو که نهادوم وا گریووه ..

البت دو بیشتر دل نازوکیم سی دیدن صحنها خین و خین ریزی بی که دلومه پُر کرده بی .. مهرجون بم گوو آلبرده چیل فراخ پ تو سیچه گریوی .. می تو زیدیس ؟؟ اما سکه بردوم بی بدل ..

تا نصمه ره هی گریوستوم .. اوسو هم که ساکت اویدوم دی وا یک حرف نزیدیم تا رسیدیم بمال ..

همیوکه رهدوم به حونه .. شیخل اووی تا بس بگوم چه دسته گلی به اَوُو داده ..

تو نگوو هی رهمونه ای پائیی .. وو تی به ره اخبار بی ، پیا ..

تمام ماجرانه که سیس گودوم .. یه لوو خنده ای ز رضایت منه ریس نشق بسته بی .. اگوی فت کرده بی آلبرده ..

شیخل گوو : خدابیل مو ز یونا به بعد درسنه ول اکنوم ، دی نیخوم درس بخونوم .. اما سی یوکه شک نکنن که کار مو بی یه 10 روو دی ایام ، بعدس دی نیام سر کلاس ..

نتروم هی کُتک بخوروم ز دست معلما .. هیشکی شک نبرد که کار مونه ؟؟

گودومس : غیرا مهرجون هیشکی شک نبرد ..

یه دفه زی منه سر وو گوو : ای خاک منه سروم هیییییییییی ..

ای خدا بشقی کارآم نداشته بوو .. مهرجون ول بکن نی ..

منه همیو بی که مهرجون که اگوی مِلِسِه نهاده بیدن به تش .. اووی منه طوو تیمون .. تیاسه خین گرهده بی .. منه برس نرس .. تا دستس جون داشت کُفت منه گوش شیخل .. اُوو سر داروو دشمون کشی بس ..

که اییر پیا بمُورد واسکه تا آخر عُرمِت بمندی گوشه زندوون ..

پَ چِ زِ پیا اخواستی که چینوو به برد واسکه زنیس ؟؟ می علقت کمه .. می لیووه اَوویدی ؟؟ وو ...

شیخل هم سرسه ونده بی به لم وو نُوطُوُق نی کشی .. مهرجون خُوُو حرفاس که تموم کرد ..

گوو : بغیرا خمون هیشکی تا الان نفهمیده .. روز شنبد که رهدیم سرکلاس حوکمَن ز همه پرس اکنن تا بفهمن کار کی بیده .. هملا سیم بگوو بینوم چطور زیدیس ؟؟ تا بینوم چه حُولی بسر بگریم سیت ..راستسه سیم بگوو ..

شیخل گو : یوو سه روزه ز منه چیر حُشکه خمون یه التاشی ورداشتوم نهادوم منه کیفوم .. نشقه سم یه دو روز پیشترس کشیدوم ..

امروو زیتر ز همه ز کلاس زیدوم به در .. رهدوم واستادوم پشت دیفار منه کیچه پشت کلاس .. بردنه درآوردوم ، مندیر واستادوم ..

منه سیلا لمی نیشتوم تا بزنه به دَر .. تا زی به در  ، ز رُوُوح دیوار التاشه ور دادوم .. البت ز نوک تیزیس ورس دادوم تا هرجاس نشست .. ورقس کنه ..

مهرجون به دو دست کُفت منه سرس گو : حُل هف چاله منه سرت ..


ادامه در قسمت بعد
خدابیل "

{ خدابیل بمدرسه میرود } قسمت چهل و دو _ 42

تا حسن آقانه اوردن .. دی خین منه لاش خدا بشقی نواستاد ..

تا نیشت به سرس .. گوو : تیع .. یوو خوو سرس گا لا اویده !! پَ به چه زیدن منه سرس که ایطوو  توقلا وآبیده ؟؟

یونه یا وا برینس به دوآ حوونه .. که نه گمونم برسه .. چینا که خیلی خین زس رهده ..

یا یو که به سیزن دشکه خم بدوزومس .. که وا دست و پا سه بگرین که جمو جیلا نکنه .. آقای نوروزی به حسن آقا گوو : تو دونی خدا .. نهلی ناکون آبوو .. هرکاری دونی بکن .. که تی به ره داره .. خدا سیت خوش بخوو ..

خدا بشقی خدا زیده رنگس اویده بی جور چلوآری ، اسپید .چنو خین زس رهده بی .. حسن آقا به نوروزی گوو : یه سیزن دشکه تمیس بیارین سیم یه تی الکل هم بیارین ، زحمسه بشورین تا سیزنه به تش تمیزس کنوم ..

تا تش واکردن سیس ، نوروزی هم زحمنه به الکل شوشتس ..

یه جعوه کمکهای اولیه هم داشت که پُرِس دوا سُهر بیدو ، باندو یه مست چسب وو دک و دوا ..

همه چینه اماده کرد وو حسن آقا گوو دست و پاسه سفت بگرین ..

چنتا جاهل سفت گرهدنس وو شروو کرد به دوهدن سر پیا ..

هر تگله که ازی به سرس .. اِغارنی ز مزگ سر .. بعد هم به باند وو گاز سرسه پروو کرد  ..

به نوروزی هم گود: که جاس وا گرم بووه وو بوو نزنس یه چنتا سمات خر هم دی بده منه طوو ..

چینا که خین زیادی هم زس رهده وا جیر  سیس کواوو کنی ، تا جون بگرده به لاشس .. رختا خین خینیسم ز وَرِس بدرآ رین ، یه رخت تمیس بکنین به وَرِس ،

نوروزی رهد سر کیفس یه دست لواس درآورد ،کرد به ورس ..

لواسا خینیسه نها منه یه پلاستیک دادسون دست یه جغله گوو یونونه بوور دیر زمال تش بنه بسون ..

منه همیوو دیدوم یه سه چارتا بیگ وو تیشتر هم اوردن سیس ..

یکینه جلدی سرسه بریدن وو کشیدنس به ملار ..

جغلیل تا پوست تیشتره کندن .. یه کُت جغله دیه ، تش تنگی راست کردن ..

تش هیوه که خووسی .. انگِشتاسه به بیل رختن منه یه دوتا منقل نهادن ایطرف اوطرف خدا بشقی ..که داشت زیر پتوو دک ایزید ..

هونسم رختن منه چاله ..  دل و جیرسه په به جیر کردن سیس .. که خان بریز آ بوو ..

آقای نوروزی اوی ز همه تشکر کرد که باسون همکاری کردن وو نشتن پیا ز دست بره ..

به بچیل هم گوو امروز چارشنبه یه ، هیشکی نیا سر کلاس ..  تا روز شنبد ..

ایما هم وستیم آ ره به طرف آبادی خمون ..


ادامه در قسمت بعد ..
خدابیل 

{ خدابیل بمدرسه میرود } قسمت چهل و یک - 41


یه چند روزی گُودشت ..
شیخل غلووه به تنگ بی .. هی بم اگوو : وا یه دردی به روز خدا بشقی بورم که ز خیالس نره ..
فقد بین خمون بوُو که ای بگوش کسی رسی صاف اینس منه دست خدا بشقی ،
حتی به مهرجون هم نگوی که وام جر ای کشه ..
بس گدوم : کُر اَیَر فهمیدن شهیدت اکنن . می خدا زت ورگشته ؟؟ ز خر شیطون بیو به لم .. بینوم یه کاری کنی همنه بنی وا کُتک ؟؟
فقیر داغ زس ورداشت بی ، وو تصمیم گرهده بی که هر طور اویده یه دنگی بروزس بووره ..
منه یه دو سه روز بعدس
که طی خم گدوم شیخل همه چینه فرآموش کرده وو دی
زخیالس رهده !!
 یه روز که درس تموم کرد ، چیامونه هم جم کردیم نهادیم منه کیفامون .. تکلیف روز بعد هم بمون دادن ، ز منه کهدون زیدیم به در وو هرکی ره به یه طرف ..
 مُُعلما هم ز منه کهدون زیدن به دَر ..
 یه دفه دیدوم یه صدا تِر پِشت اوید ، وو یه صدا آخ وریستاد ..
وو خدا بشقی زونی زی ری برفا ، با دو دست هم پَس سرسه گرهده وو هی نییره به دستا خینالین !!
 طی خم گودوم : ای داد بیداد !! که شیخل کار خوسه کرد ..
اونو که رهدن ، هیچ .. هرکی هم نرهده بی همه جم آ بیدن دورس وو خین زس نیواستا .. اگوی گوسندی بی که سرسه بریده بون خین زس فواره بست ..
 هرچه تی ، تی کردوم شیخلنه نیدوم .. دی اطمینون حاصل کردوم که کار خوسه ،
 پیانه به بَرد زید وو فلیک بست ..
 همه مات منده بیدن که چه وابیده ؟؟ وو هی اِغارنی که : آخ کُشتنم ..
برف زیر پاس تمام وآبی سُهر ، سرنه کُت کرده بی وو خین ز منه ریس تُک ایکرد ..
آقای نوروزی حُوول وست بی بس ، نوُنِست چه بکنه ..
ورداشت بردس طرف حونسون .. ایما هم ز دینس ..
 منه رَه ، هرکی هم اِدیدس ، پُرس ایکرد که آقای خدا بشقی چسه ؟؟
 وو ایوست ز دینس که بوینه چه وآبیده .. اَر مونوم نصم آبادی لیلکِستِن بس ..
 وو هرکی یه چی اِگوود .. یکی اگوو دی جون زس به دَر نی بَره .. یکی اگوو دی وا پیائی نی بوو منه پیایل .. یکی اگوو داغوم سیس پیا خیفی بی ،
 زنگل هم هرکی ادیدس یه شر اکوفت منه ری وو اگوو : ووی ووی چه بروز پیا مردوم رهد ؟؟
مهرجونم دستمه گرده بی و کشیدوم ز دین خوس که گُم نوابوم منه جمعیت ..
بردنس منه طوو وو یه دو سی نفر هم فشنادن زدین حسن آقا که خورس کنن بیا بالا سر خدا بشقی تا ز دست نرهده ..

ادامه در قسمت بعد
خدابی
ل "

{ خدابیل بمدرسه میرود } قسمت چهل _ 40


بعد داستان شیخل که چطور ز دست آقای خدا بشقی کُتک سفتی خرد ..

دی منه نوشتن خیلی دقت ایکردوُم ..

وو همیشه حواصُوم جم بی که خلوو پیت ننویسوم که دردیکه بروزس رهد به روز مو هم نره .. همی مسئله باعث اووی که خطومم خوو اَوُوِه ..

سخت ترین روزا عمرُوم منه همو مدت بی که هیچ وخت خیالس ز ویرُوم نیره .. که چه روزا سختینه نهادیم پشت سر ..

که امید وارُوم دی ری وا پشت نکنه .. بره هرجا که میلس اکشه ..فقت سراغ مو نیا .. راستی اگوم ای کاش زندئی آدُم مِلث همی دستگاها هد که فیلم نشون اده وو هرجاسه نی خووی ازنی ری دکمه جلووبَر .. ای برس جلوو .. ز همی دکمها داشت .. تا هرجاس که بت سخت ای گودرته .. بزنیس بره جلوو ..

اما می ابوو ز دست روزا سخت فرار بکنی ..

ای یوو بَخت ایمانه .. که ایزنس ری دکمه اسلوو موشن که خوو جرز بُوونه منه جوون آدُوم .. خلاصه بگودرتیم .. منه اوو روزا خدا یخچالسه نهاده بی سر درجه آخر وو هرچیکه تیت ارِکِست بِس .. رِچلَک بَست بی ..

بقول دام برد شق ای ورداشت ز سرما ..

موکه ز همه کوچیرتر بیدُوم وو بقول خمون نازلوو هم بیدوم .. امسال هم اولین سالوم بی که ایرهدوم ب کلاس وو هنی عادت نکردوم بی ، به ای شرایط .. خیلی سخت بُم ایگودَشت .. گا وختی هم منه ره زسرما ایگریوستوم ..

جهندم ز سرما .. تازه بعد یکی دوساعت پیاده به ره پا کفتن منه برف .. واسکه کتک هم خوریم .. یو ظلم گرون بی ..

یکی نبی بسون بگوو : لا مَهصوو ، می خدانه نی یشنی ؟؟ می به کافر رسیدی ؟؟ اویدین بچیل درس بدین ؟؟ یا عذاووسون بدین ؟؟ ترا به نون وو نِمکت که هیشکی رُهسه نکند .. چینوو وا بچیل رفتار نکنین ..

یکم رحمو مروت داشته بوئین .. بِگر بچیل خوتونن .. الصن بگر بچه یتیمن !! وا باسون ایطور رفتار بکنین ؟؟


ادامه در قسمت بعد ..