داستان به زبان بختیاری

متلهای خدابیل

داستان به زبان بختیاری

متلهای خدابیل

{ نال اسب و گیوه }




اسو که 16 سالوم بی خیلی جقله نافِرنگی بیدوم و دی کم ری نبدوم جور اول که بچه بیدوم ..
امتحانا خرداد داده بیدوم و دی طی گوسندون نیرهدوم سی خوم حوشک و القوز ایگشتوم و کاروم اوی بی رفیق بازی با درگل مال دودر گل هم دونستن که مو اویدوم به هر بهونه ای ایخواستن خوسونه بدیسنن کدوم ..
یه روز ز جغلیل مال اشنیدوم که حونه بازعلی یه دودری منسه که ز شهر اویده . اشنیدوم که خیلی دودر قورتیه و خیلی چوک بازی درآره .
راستس خیلی رهدوم بفرگس ..
یه دوروز وستوم ب کمینس بینوم کویه اره و کویه ایا تا دیدوم فقط سی بردن اوو با درگل بازعلی اره سر چشمه اوو ..
خیلی دلوم ایخواست ز نزدیک بوینومس و واس تعریف کنوم ..
تا یه روز سر چشمه گیرس اوردوم ، رهدوم طی سون ، منه ای همه دودر بس گددوم بیزحمت یه پاله اوو بدوم . دیدوم اصلا ننیشت بینه کی واس تعریف اکنه .
دوارته بس گدوم : دودر شهری می وا تونیدوم ؟
بی یوکه بنیره گو : مگه دستت چلاقه خودت بردار بخور .. و همه با هم زیدن زیر خنده ..
مونه بگوی :((
دیدوم ای بخوم کوتا بیام صوو آیرو نداروم منه مال .
زیدومس به پرو گری بس گدوم : مو هر طور اویده وا وات دوست آبوم ، دیدوم دست کرد منه جیب یه دو ریالی داورد وند جلوم گو : دوزار بده آش . به همین خیال باش .
گدومس تو حتی حاضر نیدی بنیری بوم ؟ اما وا یه کاری بکنوم که بنیری .
دیدوم یکی دی وند جلو پام .
دی نواستادوم ، راستس بد خفطی خردوم ..
آدومیکه بدبختی بگرس خوس کمک بد بختی خوس اکنه ..
رهدوم یه دوتا نال اسب کوفتوم طه گیو هام که صدا بدهو ورگرده بوینومس ..
ز صب تا پسین یو وابی کاروم ، ز در حوش بازعلی ارهدوم و ایورگشتوم و هرچه پامه کوفتوم اما فاده نداشت ..
تا بار آخر که دیدوم دودر شهری با تفگ بازعلی داره یا طرفوم .تا دیدومس گیو هانه ز پا کندومو ، نهادوم به دوو منه سرزیری فقط اشنیدوم که همه وایک دارن ایخندن بوم ..
ای داستان وآبی نولق صحبت پیایل و زنگل مال که دوهدر شهری چطوروا توفنگ نها ز دین خدابیل ..
.
مو :((

مال :)))))

{ خدابیل بمدرسه میرود } قسمت هشتوم _ 8


بعد دو روز که منه حونه بیدوم دام بم گو : کروم ز صووه وا با بچیل بری سر کلاس الحمدلا دی خوو ابیدی ..
آقای نوروزی سهدی فشنا ( سفارش فرستاد ) که خدا بیل بگوین ار حالس خووه بیا سر کلاس ..
صووه بچیل وین ز دینوم رهدیم طرف کلاس . تا رسیدیم به جائیکه گیر وستیم یاد همو روز وستوم که چه بدبختی کشیدوم و چه بروزوم رهد ..
تا رسیدیم مدرسه دیدوم آقای نوروزی داره با یه پیائی تعریف اکنه به بچیل گدوم یو کینه ؟ گودن یو موعلم جدیده . آقای خدا بشقی ..که کلاس اول و دوم و سوم درس اده .. رهدیم منه کلاس دیدوم یه تبلوو سیاه دی هم منه کلاس کفتن ب دیفار سی اقای خدا بشقی ..کلاس به دو قل تسقیم آبی یه تکس اقای نوروزی درس ادا یه تکس اقای خدا بشقی ..
آقای خدا بشقی جور مو که فارسی ندونم هونم لری ندونست . و بامون فارسی گپ ایزی .. تا اوی سر کلاس بمو گو : نومت چیه جقله ؟ تا خواستوم بگوم . بچیل همه با هم گودن خدابیل اقا خدابیل ..
گو : میر خودس زون نداره بزارین خودس بم بگه ..
گدومس : آقا اجازه خدابیل .
گو : جقله تا الان کویا بودی ؟
گودومس آقا اجازه ، سینه پهلی کرده بودم این به مریض حونه بستریم کرده بیدن . تازه هم مرخص اویدم .
گفت : بچها دفترااتون بدرارین میخوام ازتون املا بگیرم .
مونه بگوی :(( منگم چُر شد .
املا گدو همنه سحیح کرد دیدم یه چی گردو یه دو تا خت ایور و اوورس بم دا ؟
بس گفتم : آقای خدا بشقی یو چنه ؟
گو : عزیزم یو گردوه ببر خونتون سی ناشتا با پنیر بزن .
وتمام کلاس ز اول تا پنجم همه پلوفستن بخنده ..
مو هم وا تیا پرِ هاجو واج هی نیشتوم بسون که خدایا اینو بچه ایخندن ؟؟

>>>>>>>>>>>>>>

راستسه بگوین چن بار صرف گرهدین ، جان خدا بیل هرکه یه خاطره ای ز صرف گرهدن داره بگوو ..
مندیر خاطرات شیرین صرف گرهدنتونوم .

{ خدابیل بمدرسه میرود } قسمت هفتوم _ 7



قر خردن شولار اگوی بهمن سوزه منه باده
لِرخردن دسمال منی فِرِ کموتر به هوا هِه .

ایگوی نیاهه بزمین وختیکه دستا به هوا هد
ایگوی که دنیا زخوته وختی که دستا ادرا گِل

میشکال بزن ساز سپانه که بازن همه دُرگل
میشکال بکش سازته هرجا که تریو بزنی کِل

ایبازنو رصقن همه درگل اگوی مست بهارن
زنگل اِکشن کِل که اگوی قهقه ی کوگ منارن

چه واستادیه دو هدر خدابیل اسیر تو اویده
وا خوت بورس وسط میدون یه شِر وا تو بوازه

+++++++++++++++++++++++++

بله همه مست بازستن بیدن و سی خوسون ایرصخستن ( می رقصیدن ) اگوی هیچ منه ای دنیا نیدن هیچ وا هوش نیان .
تا دیدوم بووم به شارضا یه هشاری داد و .. صدا ساز قط آبی .. و بووم موکیش به مردوم کرد که بیان چاس بخورن .
دامم یه سینی سر دستس که دو پتیر نون تیری منس نهادی اوی منه طوو طی خمو مهرجون .
گو : دا یونونه بووت فشنا سیت گو بخورسون جون بگرده بلاشت ، دور مهرجون یونونه تیکه بگیر بده به گوروم بخوره تا یه پاله دوو هم بایروم سیتون .
مونه بگوی :))))
سرسونه ورداشتوم دیدوم : هرچه دل و جیرو قلوه داشت همنه کواوو کردن سی خمو مهرجون . یکی دا بمو یکی خوس ایخرد .
اشکمم که تنِگآبی یه پاله دوو با پیدن هم زیدیم پشتس یه گارشت گهپی هم کندوم تا یه خورده تیام وآز آبیدن . جون گشت بوم .
بعد به مهرجون گدوم : اگوم یعنی مونو تو عروس دائیم که سیمون تشمال نهادن و دلوجیر سیمون کواو اکنن ؟؟
دیدوم گو : نه بشادی ، نه بخیرون ، آلبرده پ مو شی کنوم ب تو ؟ آلبردن نجست تو زمو کوچیر تری ، تو وا یه زینه ای بستونی که زخوت کوچیر تر بو .آل خوتو سرگپه برا ،
مونه بگوی :((((

منگوم چُرر اوی ، پوزوم کهش اورد تا سرگِل . اما زخوم کم نکردوم .
یه موست تیامه زیدوم به یک ، بس گودوم : آل خوتو چک یه وریته برا که شش و تپ خردت . هفین نگودوم هملا ، هرفی که گهپ آبیدیم ؟
گو : اسو هم نتریم چیناکه ، اسوکه کوچیربیدی زشیر دام خردی دی نیبو منو تو وا یک شی بکنیم . افهمی ؟
مونه بگوی :(((((
دیدوم دام اوی داغل تیمون گو دا رودوم ار سردته تا یه پتو دیه بدومت .
مو که ز حرفا مهرجون خینوم بجوش اوی بی گدومس : نیخوم همیونم ، ز ریم وردار .
او دیدوم صدا ساز از نو بلندا بی و جغلیل هرکه بدین ترکه ایگرده . سی چوبازی .
تا پسین همه چوبازی کردن و درگل هی در گوشی وایک پچ پچ ایکردن و جغلیل چوبازه بیک نشون ادادنو بی دونگی ایخندستن .
موهم اوقاتوم تهل ز حرفا مهرجون .
دم پسین یه دوو دی وا ساز تشمال دسمال بازستن همه وایک اما ز یه جاس خیلی خوشم اوی . ز بازستن مجستمه !! همه گرم بازستن بیدن که یدفه صدا ساز قط ابی و هرکه منه هر حالتی بی چس مجستمه حوشک ایواستا سرجاس حتی شارضا خسو کرسم حشک ابیدن فقط مرغو تیلون منه حوش جم ایخردن و هیشکس دی تکون نیخرد ، چینا مجستمه ، تا از نو شرو اکرد بزیدن همه وایک جُم ایخردن وو ایبازستن . غلوه خوشوم اوی .
دی دم تاریکی صدا ساز خاموشآبی و هرکه ره که منه حونه خوس لیز بگره .
مندیم حضرات ابادی خمون .
ملا زمون کرسه بنگ کرد گو : گودرز کروم برو بدات بگوو شانامنه گپنه بفشنه بیاره سیم .
گودرزم به یه دمون ره و ورگشت وا یه کتاو گهپ ، لفنیده لا یه مخمل سووز .
دامم تمام چرا طوریا خمونو گرنی تا ملا تیاس بوینه .
وو با صدای آواز شرو کرد بخوندن ..

بنام خداوند جان و خرد
کزین برتر اندشه بر نگذرد

خداوند نام و خداوند رای
خداوند روزی ده رهنمای

و ...

خوندو خوند تا نصم شوو

{ خدابیل بمدرسه میرود } قسمت ششم _ 6


بمال که رسیدیم همه جما بیدن دوروم وخدانه شورگ ایکردن که خدا زندئی دوباره ای بوم دا ، هرکی یه چی ایگوو . یکی اگو سیس قربونی بکنین ، یکی اگو سازتوشمال بنیم بوازیم . یکی اگو دی نهلینس بره مدرسه . چدونم هرکی یه چی اگوو .
بومم بیکار ننشست تندی به یه دمون سر یه شیشک بری پوستسم کند ودادس دست درگل گو تا مو تشچاله تونگی ره بونم ایساهم یونونه حیرد کنین و سیخ بگرین تازه ..
بنگ دامم کرد : زینه تا کی خوی نشینی ؟ می نیبینی مردوم سرجامونن .
تازه شارضا میشکا هم وا کورس ایاهن ..
دامم زینگل جم کردو هریکینه فشنا بدین کاری خوسم اونه نها سرچاله قل بزنه سی برنج پالنیدن .
همه رهدن . مندوم خومه تک که دیدوم مهرجون که ایر او روز تیمون نبی خدا دونه چه بلائی بروزوم ایره ، وا لو خنده که ایگوی مه منه اسمونه اوی تیم و دستمه گره گو : حالت چطوره خوآبیدی ؟
سرومه تکون دادوم ، یعنی ها خووم .
گو : خدابیل همسو که بردنت اداره سی مریض خونه چنون گریوستوم سیت ، دیاری گدوم ایمری دی نیارنت بمال . و کت آبی دو سه جا منه ریمه بوسی .
مونه بگوی .. :))))
هی داشتوم سیس تعریف اکردوم که چه دیدوم و چه کردوم چه رهدو چه اوی که دیدوم صدا تشمال زمنه حوشمون بلندآبی و شرو کرد به میلسی زیدن و بوم ره بنیاسون .
آقا که تو بوی ز صدا ساز شارضا میشکال و کورس ، دو سه بونه آبادی دور ورمون همه کندن منه هوشمون و شرو کردن به بازستن ..
حواصوم بی گه گاهی هم دامو بووم ایشتن به هم و یه لوو خنده ای بهم ایدادن..
همه گرم بازستن و خوشحالی بیدن . هرکی دور کار خوس بی ..
صدای دلنشین ساز ، دل همنه برد بی ، بهم ولسسون کرد، بهم گره خردن ، دسمالا رنگارنگ وایک ارهدن به آسمون وایک ایویدن بزمین .. لواسا رنگارنگ دورگل دم بخت که دل کرگل واخوسون ابرد ، چی برِچ افتو منه اوو بی . تکونا قر شولار اگوی مَل خردن گندوم منه باده . ایگوی همه یکی وابیدن بی ، همه ز یکی فرمون ایگرهدن و هو هیشکی نبی جز شارضا میشکال که وا صدا سازس دل ایبردو دل ایدا ..
همه خوشحال بیدن و دلخوش ، ایگوی اصلا غمی وجود نداشت ....
.
خدابیل

{ خدابیل بمدرسه میرود } قسمت پنجوم _ 5




دو سه رو به بیمارستان شیرو خورشیری بستری بیدوم که یا پنشنبد بی یا جُمه ملاقاتی بی ..
ز یه ساعت پیش ملاقاتی مردوم ایویدن ز پشت پنجره وا مریضاسون تعریف اکردن و احوال بدی ادادن . اما کسینه داقل بشق ره ن
یدادن تا ساعت پنجآبی آقای دکتر رجبی اجازه دا فراشا درانه واز کنن . همه وا دست گل و یه پلاستیک کانپوت و جعوه وسکوت چل کردن داقل بشق .
هی تی بره بیدوم هرچه انتظار کشیم ز ایمانیل هیشکس نوی بی . دور تمام تختا شلوغ بی الا تخت مونه بیکس وکار .
ملاقاتی داشت تموم اکرد که دیدوم یه شلوئی وست منه بیمارستان . یه زینه اگو : وی .. یه 10 تا زینه هم جواوسه ادادن : وی ..

ووی > ووی ، ووی > ووی ..
وتمام مردوم که اویدن بی ملاقات هی نیشتن یه هم که چه خوره کی مرده ..
دیدوم صدا هی نزدیکترو نزدیکتر ابوو .
دیدوم دام با هیئت همراه داخلآبیدن . و شرو کردن به سروو خوندن ،
پرستارا تا ویدن بخوسون بجمبن کار زکار گودشت بی ، گمونم یه صدتا آدوم جم آبیدن دم اتاق که بوینین کی مرده .
با صدا غارنیدن رجبی همه پشکو پلَهه وابیدن ورهدن بدین کارسون .
اوی دامینونه ساکت کرد ..
بسون گو : خانم اینجا بیمارستانه نه مراسم فاتحه خونی همه جارو گذاشتی تو سرت ..
دام بس گو : هی آقای دیدور کروم این امیره کرومه ری بقلِبهِ بخونین تا مسلمون زدنیا بره ..
رجبی شوینی بس : اگه بشنوم از این ترانها بخونی همه تونو از بیمارستان میندازم بیرون ..بعد گو : شما چون تازه اومدن بعد ملاقات بمونید اما سروصدا نکنید
مو هم تیام پرِ ، هی نیشتوم بسون .
دامم دی ساکتآبی .
و شرو کرد به قربون سدقه رهدن بوم .
آدمائیکه منه اتاق بیدن یکی یکی ز اتاق زیدن به در .. مندیم خمون .
راستس ز بو تکه دی دام دوباره جون گشت بلاشوم .
اتاق که خالی آبی پیایل مال هم اوین داغل تیم
اول پرس مهرجونه کردوم . دام گو : خوه شیخلم خوه اما وندن بحونه لاجا .
یکم لیز گرهدوم اشنیدوم حالسون خوه .
سرتونه درد نیاروم دو هفته بیمارستان بخوو بیدوم ، تا مرخصوم کردن بَوم اوی بدینوم ازنو ورگشتیم مال ...
مشسلیمون ، اندکا ، شیمبار ،بازفت پایین ، چمن گلی ، تلورد ، دورک ، الگی ، الگی بالایی > تی تن پی . جائیکه بس تعلوق داشتوم ...
.